Stosowanie dodatków do żywności ma swoje wady i zalety. Trudno nam sobie wyobrazić zupełny brak produktów o przedłużonej trwałości, czy produktów o określonej barwie i smaku. Należy jednak pamiętać, że coraz więcej produktów spożywczych zawiera substancje dodatkowe, co sprzyja kumulacji tych substancji w naszym organizmie.

Stosowanie substancji dodatkowych wynika z różnych korzyści jakie one przynoszą zarówno dla producenta jak i dla konsumenta żywności. Dla producenta są to przede wszystkim korzyści ekonomiczne oraz technologiczne. Dla nas – konsumentów, stosowanie dodatków do żywności tez niesie pewne korzyści wynikające chociażby ze zwiększenia atrakcyjności produktów spożywczych oraz ich zastosowania w praktyce. Niestety stosowanie dodatków do żywności ma też swoje minusy. Poniżej przedstawiono korzyści oraz zagrożenia wynikające ze stosowania substancji dodatkowych.

Korzyści:

przedłużenie trwałości produktów – zapewnienie bezpieczeństwa spożycia

  • poprawienie cech produktu, np. nadanie określonego smaku i zapachu
  • zapobieganie niekorzystnym zmianom barwy, smaku, konsystencji w czasie procesu produkcji i przechowywania
  • obniżenie kosztów produkcji – zamiana składników droższych na tańsze
  • poszerzenie asortymentu produktu
  • utrzymanie stałej, powtarzalnej jakości produktu
  • ułatwienie produkcji

Należy podkreślić, że niektóre substancje dodatkowe mają także korzystne właściwości zdrowotne. Przykładem jest lecytyna, która jest bardzo dobrym emulgatorem, dodawanym np. przy produkcji czekolady. Lecytyna jest także cenną substancja prozdrowotną i dodawana jest do wielu odżywek.

Zagrożenia:

  • oddziaływanie substancji dodatkowych, czasami bardzo niekorzystne, na niektóre grupy ludności np. dzieci, osoby starsze, alergicy, osoby chore
  • kumulacja w organizmie człowieka substancji dodatkowych pochodzących z różnych produktów spożywczych. Pomimo, że dana substancja znajduje się na liście dozwolonych dodatków, nikt nie jest w stanie stwierdzić prawdziwej ilości danej substancji, która dostaje się do naszego organizmu poprzez spożycie bardzo wielu produktów spożywczych.
  • zwiększenie ilości sztucznych substancji chemicznych w naszym pożywieniu – powodujących alergie, inne choroby, wynikające ze stosowania substancji dodatkowych
  • reakcje substancji dodatkowych ze składnikami żywności w czasie procesu produkcji

Dobrze jest przy zakupie żywności zwracać uwagę na etykiety – pozwoli to dokładnie zapoznać się ze składem produktu. Każdy producent żywności wyprodukowanej w krajach Unii Europejskiej ma obowiązek informowania konsumenta, o zawartych substancjach dodatkowych. Kupując produkty spożywcze musimy sami dokonać wyboru co i w jakiej ilości zakupimy, biorąc pod uwagę zarówno aspekt zdrowotny, praktyczny oraz funkcjonalny.

Mgrka inżka Joanna Jaczewska-Schuetz
Instytutu Żywności i Żywienia