Bycie wzorem dla swoich dzieci to dla nas – rodziców – ważne zadanie. Chcąc nie chcąc, przekazujemy dzieciom swoje nawyki, styl życia i sposób odżywiania. Zatem co robić, by zaszczepić dziecku prozdrowotne zachowania oparte na właściwej diecie i aktywności fizycznej?

Utrzymanie zdrowia, prawidłowej masy ciała i zapobieganie nadwadze wymaga dokonywania trafnych wyborów żywieniowych, połączonych z odpowiednio zaplanowaną aktywnością fizyczną. Odżywiający się prawidłowo i aktywni fizycznie rodzice mają duże szanse pomóc swojemu dziecku w podejmowaniu optymalnych decyzji w tym względzie.

Antyprzykład

Badania amerykańskie (Henry J. Kaiser Foundation, 2005) dowodzą, że każdego dnia osoby między 8 a 18 rokiem życia:

  • spędzają średnio prawie 4 godziny na oglądaniu telewizji, wideo, DVD;
  • nieco ponad godzinę przy komputerze;
  • około 50 minut grają w gry wideo;
  • 2/3 młodych ludzi ma w swoim pokoju odbiornik TV, wideo player game, a blisko 1/3 komputer;
  • osoby, które mają sprzęt w pokoju, spędzają przy nim prawie 1,5 godziny dziennie lub więcej czasu niż pozostała młodzież.

Bądź wzorem

Powyższe dane należy potraktować jako sygnał alarmowy. Rodzice są dla dzieci wzorem do naśladowania. W pierwszych latach życia dziecka rola rodziców w kształtowaniu zdrowego sposobu żywienia jest największa, jednak zmniejsza się ona wraz z dorastaniem dziecka. W okresie szkolnym istotnym problemem staje się brak możliwości nadzoru rodziców lub opiekunów nad dietą dzieci z uwagi na to, że mają one praktycznie nieograniczony dostęp do produktów spożywczych poza domem. Młodzież samodzielnie dokonuje wyborów pokarmów, a na jej decyzje często wpływają reklamy czy rówieśnicy.

Pomocne strategie

Warto więc tworzyć nowe rodzinne zwyczaje, łączące właściwe odżywianie i aktywność fizyczną, ponieważ może to okazać się prostym dla wszystkich sposobem utrzymania zdrowia i prawidłowej masy ciała. Warto połączyć „niewidzialne” strategie z działaniami, które dotyczą wszystkich członków rodziny, np. wszyscy zobowiązują się do wspólnego planowania zdrowej kolacji co najmniej cztery razy w tygodniu. Można przy tym też uwzględnić:

  • produkty odtłuszczone lub o mniejszej ilości tłuszczu,
  • więcej warzyw na obiad,
  • sałatkę owocową, która smakuje doskonale i wygląda pięknie,
  • spacer po kolacji kilka razy w tygodniu zamiast włączania telewizora,
  • weekendową wycieczkę do parku, lasu, zoo.

Aktywność fizyczna to podstawa

W aktualnych zaleceniach żywieniowych, przygotowanych w formie piramidy – tak krajowych (IŻŻ 2009), jak i zagranicznych (Willett 2001) – podstawą jest aktywność fizyczna. Eksperci rekomendują, aby codziennie podejmować umiarkowaną, a nawet intensywną, 60-minutową aktywność fizyczną. Może to wydawać się zbyt dużym obciążeniem, dlatego najlepiej i zdecydowanie łatwiej podjąć to wyzwanie razem z całą rodziną.  

Drka Danuta Niedźwiecka-Kącik
Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie