Dobrostan człowieka w bardzo dużym stopniu zależy od aktywności fizycznej. U dzieci jest ona ważna dla ogólnego rozwoju i sprawności motorycznej. Wpływa również na poczucie pewności siebie i samozadowolenie oraz sprzyja nawiązywaniu relacji społecznych. Korzystnie wpływa na rozwój poznawczy i koncentrację, stymuluje pamięć. Pozwala utrzymać optymalną masę ciała bez konieczności stosowania rygorystycznych diet, które nie są wskazane w przypadku dzieci.
Aktualne wytyczne WHO dotyczące aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku 5–17 lat zalecają minimum 60 minut umiarkowanego wysiłku dziennie. Co najmniej 3 razy w tygodniu należy też wykonywać ćwiczenia poprawiające gibkość i szybkość oraz wzmacniające mięśnie. Cele te można osiągnąć na wiele sposobów.
Aktywność umiarkowana ma miejsce podczas szkolnych zajęć wychowania fizycznego. Sprzyjają jej także spontaniczne gry i zabawy ruchowe z rówieśnikami czy członkami rodziny, np. wyścigi, biegi z przeszkodami i przełajowe, rzuty do celu, berek, zabawa w chowanego czy podchody. Na atrakcyjność gry czy zabawy istotnie wpływa element rywalizacji, który motywuje dziecko do większego zaangażowania w zadanie.
Świetnymi okazjami do aktywnego spędzania czasu z dzieckiem są szybkie spacery, a także jazda na rowerze, rolkach, hulajnodze klasycznej czy deskorolce. W dni wolne od lekcji można zorganizować pieszą wycieczkę. Jeśli dodatkowo będzie ona uwzględniała zainteresowania dziecka, stanie się ciekawą przygodą i skutecznie odwróci uwagę od wysiłku fizycznego.
Gibkość, szybkość czy wzmocnienie mięśni zwiększają zajęcia ogólnorozwojowe. Można tu wykorzystać aktywności z elementem rywalizacji, takie jak wyścigi czy zadania wykonywane na czas. Sprawdzą się tu również siłownie plenerowe, o ile ćwiczenia dobierzemy do wieku i możliwości dziecka. W okresie zimowym warto się zapoznać z ofertą pobliskich obiektów sportowych, w których można odbywać treningi indywidualne. Ważne jest, aby forma wysiłku fizycznego, którą wybierzemy, pozwalała na symetryczne obciążenie ciała, dzięki czemu narząd ruchu może rozwijać się harmonijnie.
Wspólna aktywność sportowa z dzieckiem jest doskonałą okazją do podnoszenia sprawności fizycznej. Wspaniale kształtuje ona także relacje między dzieckiem a rodzicami oraz zwiększa poczucie bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania. Pozwala nauczyć dziecko zdrowego podejścia do codziennego wysiłku fizycznego: zamiast przykrą koniecznością może się on stać wyczekiwaną przyjemnością.
Dr n. med. Patrycja Widłak
Wydział Wychowania Fizycznego, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie
Literatura
- Aktywność fizyczna dzieci i młodzieży, 2021, GUS https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/aktywnosc-fizyczna-dzieci-i-mlodziezy.pdf
- Matos, R., Monteiro, D., Amaro, N., Antunes, R., Coelho, L., Mendes, D., Arufe-Giráldez, V. (2021). Parents’ and Children’s (6-12 Years Old) Physical Activity Association: A Systematic Review from 2001 to 2020. Int J Environ Res Public Health.
- Kamionka, A., Lipowska, M., Lizińczyk, S., Lipowski, M., (2023). The impact of parents’ physical activity goals and parental attitudes on physical activity during leisure time among children in middle childhood. Front Public Health.
- Krzepkowska, W., (2021). Aktywność fizyczna – nowe rekomendacje WHO, Głos Fizjoterapeuty.
- WHO Guidelines on physical activity and sedentary behaviour (2020). Geneva: World Health Organization.
- Zembura, P., Korcz, A., Cieśla, E., Nałęcz, H. (2022). Raport o stanie aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w Polsce w ramach projektu Global Matrix 4.0, Warszawa: Fundacja V4Sport.
- Zachęć dziecko do aktywności, GOV (dostęp 27.07.2024 r.)