Ruch to zdrowie – i to dosłownie!
Liczne badania pokazują, że regularna aktywność fizyczna jest bardzo korzystna dla zdrowia zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Dzieci i młodzież, które sporo się ruszają, lepiej i bardziej zdrowo się rozwijają, wzmacniając swoje zdolności motoryczne i poznawcze.
U dorosłych aktywność fizyczna pomaga zapobiegać chorobom układu krążenia, nowotworom i cukrzycy lub skuteczniej je leczyć. Łagodzi objawy depresji i lęku, poprawia też ogólne samopoczucie. Dzięki aktywności fizycznej zdecydowanie lepiej radzimy sobie z codziennym stresem.
Brak aktywności fizycznej jest jednym z głównych czynników ryzyka śmiertelności z powodu chorób niezakaźnych. Osoby niewystarczająco aktywne mają od 20% do 30% większe ryzyko zgonu w porównaniu z osobami wystarczająco aktywnymi.
Większość z nas bardzo dobrze to wie, wcale to jednak nie sprawia, że ochoczo ruszamy na trening. Według danych około 32% dorosłych i 80% nastolatków w Polsce nie spełnia standardów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczących zalecanej minimalnej aktywności fizycznej. Jak zatem sprawić, abyśmy byli bardziej aktywni, kiedy tak bardzo nam się nie chce?
Jeśli należymy do osób, które w ogóle nie są aktywne fizycznie, nie wyznaczajmy sobie ambitnych celów. Nie postanawiajmy, że oto teraz będziemy codziennie intensywnie trenować przez minimum godzinę dziennie. Z takim podejściem szybciej się zniechęcimy, niż odnajdziemy w aktywności fizycznej jakąkolwiek przyjemność. A przecież o to przede wszystkim chodzi – aby zaprzyjaźnić się z ruchem i czerpać z niego radość i satysfakcję.
Warto zacząć od wprowadzania drobnych zmian, które sprawią, że zaczniemy się więcej ruszać każdego dnia. Zamiast od razu włączać intensywny trening biegowy, warto zacząć od spokojnego marszu. Samochód możemy stawiać na bardziej oddalonym parkingu, co sprawi, że w ciągu dnia zrobimy więcej kroków. Zamiast windy czy schodów ruchomych wybierajmy zwykłe stopnie.
Takie małe zmiany sprawią, że przygotujemy swoje ciało do bardziej wymagającej aktywności. Dzięki temu kolejne etapy, na przykład dłuższy spacer albo marszobieg, będą już nieco łatwiejsze do wykonania. Poczucie satysfakcji z pewnością zachęci nas do dalszego ruchu. Pamiętajmy, że każda, choćby niewielka ilość aktywności fizycznej jest lepsza niż żadna. Każda forma aktywności fizycznej ma znaczenie. Dlatego nawet jeśli nasz spacer, ćwiczenia lub jakikolwiek inny rodzaj ruchu miałyby trwać zaledwie 5 czy 10 minut, to i tak korzystnie wpłynie to na nas i nasze zdrowie.
Wybierzmy na początek taką formę ruchu, która jest dla nas najatrakcyjniejsza i zgodna z naszymi preferencjami. Jeśli lubimy spędzać czas na łonie natury, nie ma co kupować rocznego karnetu na siłownię, tylko dlatego że wszyscy wokół nam to polecają. Zaplanujmy raczej swoją aktywność w parku albo w lesie. Z łatwością będziemy w stanie znaleźć propozycje zajęć pod chmurką.
Jeśli wolimy zwiedzać nowe miasta, wykorzystajmy swoje zainteresowania i planujmy wycieczki tak, aby w jak najmniejszym stopniu korzystać z samochodu czy komunikacji miejskiej. Wybierzmy jako środek przemieszczania się rower miejski lub własne nogi.
Forma aktywności ma przede wszystkim pasować nam samym. Pamiętajmy, żeby być z siebie dumnym i docenić się za każdy mały postęp: odbyty spacer, zaliczone schody czy intensywniejszy trening.
I ostatnia wskazówka: planujmy swoją aktywność fizyczną wspólnie z innymi ludźmi. Znajdźmy dla siebie towarzystwo. Jesteśmy jako ludzie istotami społecznymi i dla większości z nas kluczowe są wartościowe relacje z innymi. Żarty, śmiech, radość z przebywania z drugą osobą podczas aktywności mogą sprawić, że sam ruch zacznie być dla nas przyjemniejszy. Zaczniemy go kojarzyć z czymś zdecydowanie pozytywnym.
Dodatkowo, możecie się motywować wzajemnie do aktywności fizycznej. Kiedy jedna osoba ma gorszy dzień, to może właśnie ta druga będzie w stanie wykrzesać z niej resztkę sił, by jednak nie odpuścić wspólnego treningu. Druga sprawa, że takie zobowiązanie względem drugiej osoby, też może działać na nas mobilizująco, powodując że mimo wszystko stawimy się na umówiony trening.
Recepta na więcej ruchu w naszym życiu jest dość prosta:
- Zacznijmy od małych kroków, wprowadzając choćby odrobinę więcej ruchu do swojej codzienności.
- Wybierajmy takie formy aktywności, które przede wszystkim są atrakcyjne dla nas, a nie tylko zachwalane przez innych.
- Trenuj w grupie osób, które lubimy i z którymi dobrze nam się spędza czas.
Dzięki temu krok po kroku zaczniemy zaprzyjaźniać się z aktywnością fizyczną.
Drka Zuzanna Wałach-Biśta
Psycholożka sportu
Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach