inaczej immunoglobuliny – białka wydzielane przez uaktywnione limfocyty B w przebiegu odpowiedzi immunologicznej, które mają zdolność do swoistego rozpoznawania antygenów. Jako część układu odpornościowego u człowieka przeciwciała odgrywają zasadniczą rolę w obronie organizmu przed bakteriami i pasożytami zewnątrzkomórkowymi oraz w znacznie mniejszym stopniu, pasożytami i bakteriami wewnątrzkomórkowymi.

Ich podstawowym celem jest specyficzne (tj. odróżniające ich od wszystkich innych struktur znajdujących się w organizmie) przyłączenie się do antygenu i tym samym „oznakowanie” celów dla ataku przez różne mechanizmy obronne (komórki żerne, komórki K) lub przynajmniej neutralizacja patogenu przez zablokowanie istotnych dla jego funkcjonowania struktur (blokowanie wirusów, bakterii, neutralizacja toksyn). Wyróżnia się następujące klasy przeciwciał:

  • Immunoglobuliny A (IgA) – immunoglobuliny wydzielnicze (składnik np. śliny, łez). Odgrywają rolę w mechanizmach odpornościowych w obrębie błon śluzowych przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, układu moczowo-płciowego, zapobiegają kolonizacji patogenów;
  • Immunoglobuliny D (IgD) – odgrywają rolę jako receptory na komórkach B dla antygenów;
  • Immunoglobuliny E (IgE) – odpowiedzialne za reakcje alergiczne (typu natychmiastowego);
  • Immunoglobuliny G (IgG) – podstawowa w odporności klasa immunoglobulin;
  • Immunoglobuliny M (IgM) – immunoglobuliny pierwszego rzutu – wydzielane we wczesnych stadiach odporności zależnej od limfocytów B, eliminują patogeny zanim zostaną wyprodukowane wystarczające ilości IgG;