diabetes mellitus, grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się zbyt wysokim poziomem glukozy we krwi (hiperglikemią), wynikającym z defektu wydzielania insuliny lub jej działania, lub z obu tych zjawisk jednocześnie. Przewlekła hiperglikemia jest przyczyną uszkodzeń i niewydolności różnych narządów, zwłaszcza wzroku, naczyń krwionośnych i serca oraz nerek.
Klasyfikacja kliniczna cukrzycy rozróżnia różne postaci tej choroby:
typ I – dawniej nazywana insulino zależna, cukrzyca młodzieńcza – przeważnie ujawnia się u dzieci i młodzieży, rzadko chorują na nią ludzie starsi. Cukrzyca typu I spowodowana jest bezwzględnym brakiem wytwarzanej przez organizm insuliny – wymaga stałego podawania insuliny.
typ II – dawniej nazywana insulino niezależną, cukrzycą dorosłych – przeważnie ujawnia się u ludzi starszych lub w średnim wieku, chociaż częstość jej występowania rośnie u dzieci otyłych. Cukrzyca typu II spowodowana jest niewystarczającym poziomem produkcji insuliny lub zjawiskiem nabytej insulinooporności tkankowej (organizm wydziela normalną ilość insuliny, lecz jest ona niewystarczająca do obniżenia poziomu cukru we krwi);
cukrzyca ciężarnych (GDM) – nietolerancjawęglowodanów o różnym nasileniu, która występuje po raz pierwszy w ciąży i zazwyczaj ustępuje po porodzie. Wczesne rozpoznanie i skuteczne leczenie jest bardzo ważne zarówno dla zdrowia dziecka, jak i matki. Kobiety, u których stwierdzono GDM, są zagrożone cukrzycą typu II.
Rozpoznanie cukrzycy opiera się na pomiarze poziomu glukozy we krwi. Maksymalne poziomy są następujące:
- stężenie glukozy we krwi na czczo > 126 mg/dl;
- stężenie glukozy przygodne > 200 mg/dl;
