W internecie można natknąć się na informacje, że wartość odżywcza warzyw i owoców z dekady na dekadę spada. Powszechne jest przekonanie, że współczesne produkty roślinne są uboższe w witaminy i składniki mineralne, co przyczynia się do poważnego niedoboru składników odżywczych w naszej diecie. Czy spadek jakości tych produktów jest rzeczywiście obserwowany?

Istnieją dane, które sugerują spadek wartości odżywczej niektórych produktów. Należy je jednak interpretować w określonym kontekście: wartość odżywcza bardzo się waha w zależności od takich czynników, jak gleba, pogoda czy odmiana. Zmiany te są znaczne. Oznacza to, że jabłko pochodzące z Małopolski może mieć kilka razy mniej witaminy C niż to od hodowcy z Lubelskiego. W związku z tym bardzo trudno jest wychwycić ogólną tendencję w zmianach wartości odżywczej produktów.

Obserwowany spadek można całkiem łatwo wyjaśnić. Przykładowo zmniejszona zawartość miedzi w produktach rolnych może się bezpośrednio wiązać z zaprzestaniem używania fungicydów zawierających ten pierwiastek. Podobnie obniżenie poziomu żelaza może wynikać z lepszych metod oczyszczania próbek przeznaczonych do badań. Nie można też ignorować postępu w metodach analitycznych, które z czasem znacząco się poprawiły. Trudno mieć takie samo zaufanie do metod sprzed 50 lat jak do tych stosowanych obecnie.

Mimo tych obaw warto podkreślić, że wzrostu niedoborów pokarmowych nie obserwuje się w populacji, zwłaszcza wśród osób, które zdrowo się odżywiają. Warzywa i owoce wciąż są niezastąpionym elementem naszej diety i źródłem wielu cennych substancji. Dostarczają witamin, składników mineralnych, błonnika, a także antyoksydantów. Wszystko to ma kluczowe znaczenie w ochronie przed różnymi schorzeniami, w tym chorobami serca czy niektórymi rodzajami nowotworów.

Chociaż istnieją badania wskazujące na drobne zmiany w zawartości składników odżywczych w warzywach i owocach, to jednak nie można jednoznacznie stwierdzić, że te produkty straciły na wartości. Bądźmy ostrożni w interpretacji tych danych, gdyż warzywa i owoce to wciąż kluczowy składnik zbilansowanej diety.

Dr Damian Parol
Dietetyk