Angielskie słowo „happiness” – „szczęście” – pochodzi od czasownika „to happen”, czyli „dziać się, wydarzać się”. Proste skojarzenie podpowiada zatem, że szczęście jest pochodną działania, a więc aktywności. Czy jednak może też chodzić o aktywność związaną z ćwiczeniami fizycznymi? Czy ma ona wpływ na poczucie osobistego dobrostanu?

Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, poczucie szczęścia, optymizm

Wyniki codziennych obserwacji sugerują, że osoby prowadzące aktywny tryb życia są bardziej szczęśliwe, widzą siebie i świat w sposób bardziej pozytywny niż ci, którzy są mniej aktywni fizycznie. Czy badania naukowe potwierdzają te obserwacje? Wyniki nie są jednoznaczne.

Ćwiczenia a zadowolenie

Wyniki niektórych badań, wskazują, że dobrostan psychiczny, a więc poczucie zadowolenia z życia czy też stopień osobistego szczęścia, pozostają w związku z aktywnością fizyczną, szczególnie w grupach o niskich i umiarkowanych dochodach. Związek ten jednak nie jest zbyt silny. W innych badaniach nie stwierdzano zależności między dobrostanem i aktywnością fizyczną. Gdy pytamy ludzi o to, od czego zależy ich poczucie szczęścia, wskazują takie czynniki jak: dom, praca, przyjaciele, zdrowie czy miłość. Aktywność fizyczna znajduje się w hierarchii dużo, dużo niżej. Nie oznacza to jednak, że pod względem gotowości do bycia szczęśliwym osoby aktywne nie różnią się od tych, które prowadzą siedzący tryb życia.

Aktywni pozytywni

Osoby aktywne ruchowo mają zwykle wyższy poziom optymizmu rozumianego jako cecha osobowości, optymizm jest też związany z częstotliwością ćwiczeń. Osoby optymistyczne traktują sytuacje trudne jako wyzwania i w konfrontacji z nimi wzmagają swoje wysiłki w dążeniu do celu. Cechują się lepszym zdrowiem, większą odpornością, mniejszą śmiertelnością, starzeją się łagodniej i mniej cierpią z powodu dolegliwości związanych z wiekiem.

Lepiej być optymistą

Optymizm wpływa na to, jak jednostka radzi sobie ze stresem, wiąże się z tendencją do aktywnego sposobu radzenia sobie w sytuacjach trudnych, jak również większą wytrwałością w działaniu, gotowością do akceptacji realiów sytuacji oraz poszukiwaniem wsparcia społecznego. Oczywiście wyniki badań porównawczych nie pozwalają określić kierunku zależności – równie prawdopodobne jest, że ćwiczenia fizyczne zwiększają optymizm, jak i to, że osoby optymistyczne częściej angażują się w ćwiczenia fizyczne.

Na dłuższą metę

Badacze sugerują, że krótkotrwała aktywność fizyczna nie powoduje znaczących zmian w poziomie optymizmu. Natomiast odpowiednio długotrwała systematyczna aktywność może przyczyniać się do kształtowania optymizmu. Dzieje się tak, dzięki nabywaniu doświadczenia i biegłości w realizacji ćwiczeń, co prowadzi do kształtowania poczucia skuteczności w sferze fizycznej za sprawą redukcji poziomu lęku i złagodzenia objawów depresji oraz wyzwalania pozytywnych emocji związanych z pobudzeniem energii.

Profka Monika Guszkowska
Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie