Kiedyś — niezbędna jako konserwant, obecnie – dodawana prawie do wszystkich produktów spożywczych. Jej niezauważalna, a stała obecność w diecie sprawia, że niesłone znaczy dla nas niesmaczne. Sól – potrzebna w organizmie, jednak jej ”przedawkowanie” może słono kosztować.

Sól jest przyprawą tak powszechnie stosowaną w kuchni, że często nie wyobrażamy sobie potraw z obniżoną jej zawartością. Dotyczy to również dzieci, które — jeśli nikt ich nie powstrzymuje – dosalają często ponad miarę.

Czy potrzebna w diecie dziecka?

Składnik soli – sód, który pomaga w utrzymaniu wapnia i innych pierwiastków w postaci rozpuszczonej w surowicy krwi, jest też konieczny do wytwarzania kwasu solnego w żołądku. Pierwiastek ten, razem z potasem, reguluje skurcze mięśni i przekazywanie sygnałów nerwowych, zapewnia też równowagę wodną w organizmie. Aby wymienione procesy przebiegały prawidłowo, dziecku w wieku powyżej 4 lat potrzeba zaledwie ok. 500 mg sodu dziennie.

Sód i sól

Dla przykładu: 1 płaska łyżeczka soli dostarcza 200 mg sodu. Natomiast zawartość sodu w wybranych produktach wynosi:

  • pieczywo wszystkich rodzajów: 550 mg w 100 g,
  • płatki kukurydziane: 1110 mg w 100 g,
  • chipsy: 1070 mg w 100 g – 360 mg w opakowaniu,
  • orzeszki ziemne solone i prażone: 400 mg w 100 g,
  • polędwica sopocka: 748 mg w 100 g.

Najczęściej w diecie, zarówno dorosłych jak i dzieci, sodu, a także soli jest znacznie więcej, niż zalecają lekarze i dietetycy. Podobnie jak cukier, sól dostaje się do naszego organizmu z niezliczonych, ”ukrytych” źródeł. Sól stosowana jest do konserwacji wielu wyrobów i często w tych produktach występuje w bardzo dużym stężeniu.

Słone skutki

Nadmierna konsumpcja soli kuchennej prowadzi do przewlekłego zatrucia organizmu, czego skutkiem są np. wylewy krwi do mózgu i zawały serca, jak również wiele przewlekłych chorób cywilizacyjnych, takich jak: nadciśnienie, choroba wieńcowa, zaburzenia pracy nerek, czy choroby nowotworowe. Jakkolwiek schorzenia te są charakterystyczne dla wieku dorosłego, to coraz częściej zaczynają się w dzieciństwie. Duże spożycie soli powoduje też zwiększone wydalanie wapnia, co może prowadzić do osteoporozy w późniejszym wieku.

Rady dla rodziców:

  • do przyprawiania potraw zamiast soli lepiej używać ziół przyprawowych – właściwie przyprawione potrawy to charakterystyczna cecha dobrej kuchni (również dziecięcej),
  • w żywieniu dzieci należy unikać potraw konserwowych, wędzonych, wędlin, ostrych serów, dań gotowych,
  • przed podaniem dziecku nowego produktu, należy sprawdzić zawartość soli,
  • warto pamiętać, że gusty żywieniowe kształtują się już w dzieciństwie, zatem soli stosujmy jak najmniej!

Anna Kłosińska, fizjolożka żywienia